Başak Takımyıldızı

Başak takımyıldızı göğün güneyinde yer alır. Latince bakire demektir ve bakire sembolüyle temsil edilir. İlk olarak 2.yüzyılda Yunan astronom Batlamyus tarafından listelenmiştir. Gece gökyüzünde en parlak yıldızlardan biri olan Spica'ya ev sahipliği yapar. Beta Virginis (Zavijava) yıldızına yakın duran sonbahar gündönümü noktasını da içerir ve bu da gök eşleğin gökyüzünde ekliptikle kesiştiği iki noktadan biridir. Diğeri de Balık takımyıldızındadır.

Başak gökyüzündeki en büyük ikinci takımyıldızıdır. Boyut açısından daha büyüğü Suyılanı takımyıldızı yani Hidra'dır. Bu takımyıldızında kayda değer gök cisimleri arasında Messier 49, Messier 58, Messier 59, Messier 60 ve Messier 87, Sombrero Gökadası (M104), Gözler Galaksileri, Siyam İkizleri ve Kuasar (3C 273) yer almaktadır.

Başak Takımyıldızı Efsanesi

Başak takımyıldızı, Yunan adalet tanrıçası Dike ile bağlantılıdır. Dike, Zeus ve Themis'in kızıymış. Başak, sol elinde buğday başağı ve melek benzeri kanatlarla tasvir edilmiş ve parlak yıldız Spica ile işaretlenmiş. Adaletin terazisini temsil eden Terazi takımyıldızının yanında bulunur. Dike, bazen yıldızların babası sayılan Astraeus ve şafak tanrıçası Eos'un kızı Astraeia olarak da bilinirmiş.

Dike, Yunan mitolojisinde insanlığın Altın Çağında yaşamış. Ölümlü olarak doğmuş ve adalet için yeryüzüne gelmiş. Altın Çağ huzur ve refahla, bitmek bilmeyen baharla ve yaşlılığı hiç bilmeyen insanlarla belirlenmiş. Zeus eski öngörüyü yerine getirip babasını devirdiğinde, bu durum o kadar da elverişli olmayan Gümüş Çağı'nın başlangıcına işaret etmiş.

Zeus dört mevsimi tanıtmışken, insanlar artık eskisi gibi tanrılarını onurlandırmamaya başlamışlar. Dike, herkese konuşma yaparak onları aile büyüklerinin ideallerini geride bırakmanın tehlikeleri konusunda uyarmış ve daha kötüsünün henüz gelmediğini belirtmiş. Sonra onlara sırtına dönüp dağlara uçmuş. Tunç ve Demir Çağı gelince ve insanlar da kendi aralarında savaşmaya başlayınca, Dike yeryüzünü terk edip göklere uçmuş.

Başak, başka bir hikayede Suriye buğday tanrıçası Atargatis, tarım tanrıçası Demeter ve babasının ölümünden sonra kendini asan Icarius'un kızı Erigone ile tanımlanmış. Icarius, hikayenin bu kısmında Boötes ile (Çoban takımyıldızı), Küçük Köpek takımyıldızındaki yıldız Procyon da Icarius'un sadık köpeği Maera ile bağlantılıymış.

Şans tanrıçası Tike'nin (Tyche) başak yerine bolluk boynuzuyla tasvir edilmesine rağmen, iki ünlü tarihçi Eratosthenes ve Hyginus, takımyıldızını yine de Tike ile ilişkilendirmişler. Tanrıçanın elindeki buğday başağına işaret eden Spica yıldızının adı Latince başak anlamına gelir.

Başak Takımyıldızı Nasıl Bulunur?

Başak takımyıldızı 1294 metrekarelik bir alanı kaplar. Kanatlı meleğe benzeyen ve buğday başağını tutan bir varlık diye resmedilir. Kısmen insana benzeyen figür, takımyıldızındaki en parlak yıldız Spica'nın sol elini, Porrima yıldızının göğüs ve omuzlarını ve Virginis'in (Vindemiatrix) sağ elini gösterdiği sırada sırt üstü yatarken tasvir edilmiştir. Kafası ise kuzey yarımküreden bakıldığında uzattığı kolların sağında kalır.

Başak, +80° ve -80° enlemleri arasında kalan gözlemcilerin rahatça görebildikleri bir güney takımyıldızıdır. Yerini tespit etmek için Çoban takımyıldızı ve Spica'yı takip etmek gerekir. Bir başka deyişle, Büyük Ayı'nın sapıyla çizilen hayali bir kavis, önce Çoban takımyıldızındaki turuncu yıldız Arcturus'a, sonra Başak'ın en parlak yıldızı Spica'ya götürür.

Başak, Berenices'in Saçı takımyıldızının hemen güneyinde ve Terazi, Karga ve Kupa takımyıldızlarının hemen kuzeyinde görülebilir. Kuzey yarımkürede bulunan gözlemciler ilkbahar ve yaz aylarında görebilir ve görüldüğü en iyi tarih Mayıs ayıdır ama güney yarımküreden sonbahar ve kış aylarında da rahatça görülebilir.

1
Muhteşem
2
Haha
0
İnanılmaz
0
Üzgün
1
Kızgın
2