Koç Takımyıldızı
Koç takımyıldızı kuzey yarımkürede bulunur. İsmi Latince koç demektir. Sembolü koçtur ve koçun boynuzlarını temsil eder. Antik Yunan mitolojisindeki Altın Post hikayesiyle bağlantılıdır. Diğer takımyıldızları gibi Koç da 2.yüzyılda Yunan gökbilimci Batlamyus (Ptolemy) tarafından sınıflandırılmıştır. Koç, aralarında çubuksuz sarmal galaksi NGC 772 ve düzensiz cüce galaksi NGC 1156'nın da olduğu birkaç kayda değer derin uzay cismi içerir.
Koç o dönemler Güneş'in gök eşleği kuzeyden güneye geçtiği noktadaki gündönümünü içeriyordu. İlkbahar gündönümü Dünya ekseninin yavaş yalpalaması nedeniyle artık Koç'ta değil, Balık'tadır. Milattan Önce 130 yılında Gamma Arietis'in güneyinde bulunuyordu ve zodyağın başlangıç noktası kabul ediliyordu. Koç, Yunan mitolojisinde Phrixos'u kurtaran ve onu Zeus'a kurban ettiği Kolhis'e götüren altın koçla tanımlanır. Bir tapınağa yerleştirdiği koçun derisi ise daha sonra Jason ve Argonautların hikayesinde görünen Altın Post'dur.
Boiotia Kralı Athamas'ın Phrixos adında oğlu, Helle adında kızı varmış ama onlardan nefret eden ve kurtulmak isteyen Ino adında üvey anneleri varmış. Buğday ekinlerinin başarısızlığa uğradığından emin olunca ülkeyi kıtlığın eşiğine getirmek için plan yapmış. Bir görevli Delphi'deki kâhine danışmak için gönderilirken ona yalan söylemesini ve insanların açlıktan ölmesini istemiyorlarsa kralın çocuklarının kurban edilmesini istediğini söylemesi için ona rüşvet vermiş.
Altın yünden kanatlı bir koç Helle ve Phrixos'u kurtarmaya geldiğinde ikisi de ölmek üzereymiş ve bu koçu da gerçek anneleri bulut tanrıçası Nephele göndermiş. İkisini de almış ve doğuya Kolhis'e doğru uçmaya başlamış fakat bu yolculuktan sadece Phrixos kurtulmuş çünkü Helle koçtan Çanakkale Boğazına düşmüş. Boğazın adı daha sonra Hellespont veya Helle denizi diye yeniden isimlendirilmiş. Kolhis Kralı Aietes, Altın Post'u sunan Phrixos'u güzelce karşılamış ve onu kızı Halkiope ile evlendirmiş.
Koç, +90° ile -60° enlemleri arasında gözlemlenebilen kuzey yarımküre takımyıldızıdır. Bu da onu gözlemciler için güney yarımkürenin büyük kısmında görünür hale getirir. Doğuda Boğa ile batıda Balık arasında kalan Büyük Pegasus Meydanı yakınlarında bulunur. Pleiades ve Büyük Pegasus Meydanına ulaşana kadar Küçük Ayı'daki kutup yıldızıyla Cassiopeia'daki Segin yıldızının ötesindeki hayali çizgi takip edilerek yeri tespit edilebilir.
Bu takımyıldız kuzey yarımküreden en iyi kış ve ilkbaharda görülür. Kasım ayının sonlarında yerel saatle 22:00 civarı, Aralık ayının sonlarında yerel saatle 20:00 civarında zirveye ulaşır. Bu vakitlerde gecenin büyük bölümünde görülebilir ama en belirgin takımyıldızı olmadığından dolayı net bir şekilde görmek için karanlık bir gökyüzüne ihtiyaç vardır.
Koç Takımyıldızı Efsanesi
Babilliler, Koç'u ekliptiğin (tutulum) son durağı olan tarım işçisi diye tanımlamışlar. Daha sonra takımyıldızın adını koç olarak değiştirmişler ama bunu neden yaptıkları bilinmiyor. Neo-Babilliler, Milattan Önce 7.yüzyılda Babil zodyağındaki Hamal ve Alfa Arietis'i ilkbahar gündönümünün (ekinoks) çok yakınlarına yerleşen bir düzeltme yaptıkları için Koç, burçlar arasında bu kadar belirgin hale gelmiş.Koç o dönemler Güneş'in gök eşleği kuzeyden güneye geçtiği noktadaki gündönümünü içeriyordu. İlkbahar gündönümü Dünya ekseninin yavaş yalpalaması nedeniyle artık Koç'ta değil, Balık'tadır. Milattan Önce 130 yılında Gamma Arietis'in güneyinde bulunuyordu ve zodyağın başlangıç noktası kabul ediliyordu. Koç, Yunan mitolojisinde Phrixos'u kurtaran ve onu Zeus'a kurban ettiği Kolhis'e götüren altın koçla tanımlanır. Bir tapınağa yerleştirdiği koçun derisi ise daha sonra Jason ve Argonautların hikayesinde görünen Altın Post'dur.
Boiotia Kralı Athamas'ın Phrixos adında oğlu, Helle adında kızı varmış ama onlardan nefret eden ve kurtulmak isteyen Ino adında üvey anneleri varmış. Buğday ekinlerinin başarısızlığa uğradığından emin olunca ülkeyi kıtlığın eşiğine getirmek için plan yapmış. Bir görevli Delphi'deki kâhine danışmak için gönderilirken ona yalan söylemesini ve insanların açlıktan ölmesini istemiyorlarsa kralın çocuklarının kurban edilmesini istediğini söylemesi için ona rüşvet vermiş.
Altın yünden kanatlı bir koç Helle ve Phrixos'u kurtarmaya geldiğinde ikisi de ölmek üzereymiş ve bu koçu da gerçek anneleri bulut tanrıçası Nephele göndermiş. İkisini de almış ve doğuya Kolhis'e doğru uçmaya başlamış fakat bu yolculuktan sadece Phrixos kurtulmuş çünkü Helle koçtan Çanakkale Boğazına düşmüş. Boğazın adı daha sonra Hellespont veya Helle denizi diye yeniden isimlendirilmiş. Kolhis Kralı Aietes, Altın Post'u sunan Phrixos'u güzelce karşılamış ve onu kızı Halkiope ile evlendirmiş.
Koç Takımyıldızı Nasıl Bulunur?
Koç, gökyüzündeki en büyük 39. takımyıldız olmasına ve 441 derece kare bir alanı kaplamasına rağmen şeklinin bu kadar geniş bir alanda olmasını doğrulayacak hiçbir şey yoktur. Takımyıldızların en parlak araştırmacısı bile takımyıldızdaki koçu tanımlamakta zorlanırken, Koç'un pratik görüşlü gözlemcileri dört orta derecede parlak ve bükülmüş yıldızdan oluşan bir çizgiden başka bir şeye rastlamayacaktır.Koç, +90° ile -60° enlemleri arasında gözlemlenebilen kuzey yarımküre takımyıldızıdır. Bu da onu gözlemciler için güney yarımkürenin büyük kısmında görünür hale getirir. Doğuda Boğa ile batıda Balık arasında kalan Büyük Pegasus Meydanı yakınlarında bulunur. Pleiades ve Büyük Pegasus Meydanına ulaşana kadar Küçük Ayı'daki kutup yıldızıyla Cassiopeia'daki Segin yıldızının ötesindeki hayali çizgi takip edilerek yeri tespit edilebilir.
Bu takımyıldız kuzey yarımküreden en iyi kış ve ilkbaharda görülür. Kasım ayının sonlarında yerel saatle 22:00 civarı, Aralık ayının sonlarında yerel saatle 20:00 civarında zirveye ulaşır. Bu vakitlerde gecenin büyük bölümünde görülebilir ama en belirgin takımyıldızı olmadığından dolayı net bir şekilde görmek için karanlık bir gökyüzüne ihtiyaç vardır.
2
1
1
1
0
0